top of page

Een lange, harde strijd van formeel protest, betogingen, wetenschappelijk onderzoek, internationale (media)aandacht en institutionele koppigheid.

ISVAG-geschiedenis in een notendop

In het licht van de steeds heftigere klimaatproblematiek en de noodzaak om om te schakelen naar een circulaire, duurzame industrie, zit afvalverwerking in de spits van het debat. Afval is immers het resultaat van een lange productie- en consumptieketen. Logisch dat de vraag naar alternatieven voor verbranding steeds nadrukkelijker wordt gesteld.

​

Wie er de berichtgeving in de media doorheen de voorbije decennia op naleest, ziet hoe dit debat rond de ISVAG-verbrandingsoven in Wilrijk is gevoerd. De ISVAG-verbrandingsoven blijkt daarbij een typevoorbeeld van afvalverwerking uit de 20e eeuw. De strijd tegen de geplande capaciteitsuitbreiding van de verbrandingsoven is dan weer een typerende strijd voor de 21e eeuw.

​

Dit document geeft een overzicht van de lange historie die dit probleemdossier met zich meedraagt. Het legt verbanden met het Vlaamse klimaat-, milieu- en afvalbeleid en kijkt naar de laatste ontwikkelingen op gebied van afvalverwerking en -preventie. Het Antwerpse ISVAG-dossier toont aan hoe een klassieke beleidsmaatregel kan ingehaald worden door een veranderende werkelijkheid, maar eveneens hoe inert de politieke reactie daarop kan zijn.

​

​

1978-2002: Vallen, opstaan en opnieuw vallen

​

​

Een klungelige start

​

  • 1978: opstart verbrandingsoven en binnen de kortste keren zijn daar reeds systematische klachten van omwonenden bij diverse overheden, tot bij de minister van leefmilieu.
     

  • In de loop van de jaren ‘90: internationale media-aandacht voor de waarneming van een “cluster” van 13 zeldzame, genetische afwijkingen bij mensen en dieren in de Wilrijkse wijk Neerland. De druk op politici neemt toe en die laten wetenschappelijke onderzoeken opstarten.
    De onderzoeken bevestigen de genetische afwijkingen die gelinkt zijn aan afvalverbranding en dioxine-uitstoot die hiermee gepaard gaan. Ze tonen ook andere vreemde fenomenen aan nl. luchtwegenproblemen, allergieën en een verhoogd aantal meerlingen.
     

  • Tientallen nationale en internationale gezondheidsdeskundigen doen een oproep aan ministers W. Demeester en T. Kelchtermans om de ISVAG-oven te sluiten en zo verdere gezondheidsschade van omwonenden te voorkomen. Enkel de kleinschalige, nabijgelegen IHK-oven sluit in 1997.

​

​

De Vlaamse Overheid doet alsof haar neus bloedt en vergunt een uitbreiding van de oven

​

  • December ‘96: de Antwerpse deputatie verleent ISVAG een vergunning voor de uitbreiding van de oven. Ondanks de 4.000 bezwaren ingediend door omwonenden en het gemeentebestuur van Aartselaar.
     

  • Er volgen verschillende betogingen tegen de ISVAG-oven. En ook Greenpeace doet mee door de ingang tot de oven te blokkeren.
     

  • Februari ‘97: het gemeentebestuur van Aartselaar tekent beroep aan bij de minister van Leefmilieu, tegen het besluit om ISVAG een vergunning te geven.
     

  • Juli ‘97: minister verklaart het beroep van de gemeente Aartselaar ongegrond en bevestigt het vergunningsbesluit. Dit komt te laat ter ore van het gemeentebestuur en andere tegenstanders waardoor er onvoldoende tijd is om ultiem beroep aan te tekenen bij de Raad van State.
     

  • Ondanks de verschillende betogingen, media-aandacht en kritiek van nationale en internationale gezondheidsdeskundigen aan ISVAG en de Vlaamse overheid blijven zij bij hun besluit om de oven terug op te starten.

​

​

Rechtbank van eerste aanleg sluit de oven, Hof van Beroep opent hem weer

 

  • December ‘98: de Vlaamse overheid heeft geen oren naar het protest en de heropstart van de oven komt dichterbij. Daarom dienen verschillende omwonenden een verzoek in bij de Rechtbank van eerste aanleg om ISVAG het verbod op te leggen om terug afval te verbranden.
     

  • Februari ‘99: de rechter in eerste aanleg oordeelt dat ISVAG de oven niet mag herstarten, omwille van de bewezen gezondheidsimpact op de omwonenden en omwille van het voorzorgsbeginsel. OVAM en de Vlaamse regering gaan in derdenverzet. Enkele maanden later bevestigt de Rechtbank van eerste aanleg het vonnis.
     

  • ISVAG, OVAM en het Vlaams Gewest tekenen beroep aan bij het Hof van Beroep in Antwerpen.
     

  • Met een publieke oproep, in samenwerking met de Gezondheidsraad en de Milieuraad verzoekt het gemeentebestuur van Aartselaar de Vlaamse regering om zich terug te trekken uit de rechtszaak.
     

  • September ‘99: de Vlaamse regering beslist dat zowel het Vlaamse Gewest als de OVAM zich moeten terugtrekken uit de rechtszaak.
     

  • Oktober ‘99: Hof van Beroep verbreekt het vonnis van de Rechtbank van eerste aanleg. De reden hiervoor is de geplande sanering van de oven waardoor deze theoretisch aan alle emissienormen zou kunnen voldoen. De renovatie van de oven mag dus starten ondanks de onweerlegbare schadelijke en gezondheidsbedreigende stoffen waaraan de woonomgeving opnieuw zal worden blootgesteld.
     

  • Februari ‘00: omwonenden gaan in cassatie bij het Hof van Cassatie tegen het arrest van het Hof van Beroep Antwerpen.
     

  • Mei ‘01: Hof van Cassatie (hoogste Belgische rechtscollege) wijst het beroep van de omwonenden rond ISVAG af, waarmee wordt ingegaan tegen het arrest van oktober ‘99 van het Antwerpse Hof van Beroep. Het hof noemt het beroep niet ontvankelijk en ongegrond. Met andere woorden oordeelt het hof dat de vormvereisten niet zijn nageleefd en dat het arrest van het Antwerpse Hof van Beroep niet afdoende gemotiveerd is.

​

​

Schokkende resultaten na grootschalig gezondheidsonderzoek
 

  • Ondertussen is de ISVAG-oven terug opgestart en blijkt dat verschillende uitstootnormen (dioxines, zware metalen, koolstof, stikstof) de toegelaten grenswaarden overschrijden. Ook de BBT-studie (best beschikbare technieken) bewijst dat de oven niet aan alle BBT-standaarden beantwoordt.
     

  • Vlaamse gezondheidsdeskundigen voeren een onderzoek “Milieu & Gezondheid” in opdracht van de Vlaamse regering. Uit de resultaten blijkt dat de gezondheid van de omwonenden is aangetast. De DNA-schade blijkt verhoogd in vergelijking met twee andere onderzochte populaties. Er zijn significant verhoogde waarden van PAK’s, VOS en cadmium. Bovendien blijkt de seksuele ontwikkeling van jongeren sterk vertraagd en is er een opvallende verhoging van het aantal miskramen.
     

  • September ‘00: naar aanleiding van deze resultaten dienen inwoners van Aartselaar en Wilrijk, samen met afgevaardigden van de Aartselaarse Gezondheidsraad en Milieuraad een verzoek in om de milieuvergunning van ISVAG op te heffen (naar de toepassing van art. 47 Vlarem 8). Het gemeentebestuur van Aartselaar beslist zich als gemeente aan te sluiten bij dit verzoek.
     

  • Vera Dua, Vlaams minister van leefmilieu krijgt een onderhandelingsmandaat van de Vlaamse regering om met alle betrokken partners tot een vervroegde sluiting van de oven te komen. Ze gaat op eigen initiatief in overleg met verschillende gezondheidsdeskundigen en andere betrokkenen, maar vindt onvoldoende juridische argumenten om de oven definitief te sluiten.
     

  • Januari ‘01: de provinciale bestendige deputatie beslist de milieuvergunningen van ISVAG niet op te heffen. Een maand later wordt deze beslissing bekend gemaakt.
     

  • Maart ‘01: minister Dua deelt mee aan het Actiecomité dat haar kabinetschef de onderhandelingen niet langer namens de Vlaamse regering voert. De vervroegde sluiting blijft tot dan dode letter.
     

  • Juni ‘01: de Milieu-inspectie stelt vast dat ISVAG afvalwater loost in de Struisbeek en dat dit water verschillende lozingsnormen overschrijdt.
     

  • Uit de studie “Vergelijking van verwerkingsscenario ’s voor restfractie en niet-specifiek categorie II-bedrijfsafval” (VITO, 2001) blijkt dat verschillende beschikbare afvalverwerkingstechnieken een betere performantie hebben, in het bijzonder qua milieu-impact, dan de referentie-installatie (ISVAG-techniek).
     

  • November ‘01: Ondertussen in Gent oordeelt het Hof van Beroep dat de afvaloven van Sint-Niklaas tegen eind 2003 definitief dicht moet, omdat ze niet bereid zijn te investeren in dure filtertechnieken om tegen 2005 de nieuwe Europese stikstofnorm te respecteren.
     

  • November ‘01: ISVAG-voorzitter Philip Heylen haalt de nationale pers door in een persconferentie te verklaren dat ISVAG opnieuw een half miljoen frank gaat investeren om tegen 2005 de Europese stikstofnorm te halen. Hiermee geeft hij toe dat de uitgevoerde saneringswerken van oktober ‘99 toch niet voldoen aan de Best Beschikbare Technieken (BBT).

     

Ten einde raad naar de Raad van State

​

  • Maart ‘01: inwoners van Aartselaar en Wilrijk dienen een gemotiveerd verzoekschrift in bij minister Dua om de milieuvergunningen van ISVAG in te trekken (naar de toepassing van art. 47 Vlarem I).
     

  • April ‘01: Symbolisch tekenen één inwoner van Aartselaar en één inwoner van Wilrijk een schorsings- en vernietigingsberoep aan bij de Raad van State tegen de weigeringsbeslissing van januari ‘01 van de bestendige deputatie.
     

  • Oktober ‘01: Raad van State verwerpt het beroep van de beide omwonenden. Wederom zonder op de milieu- en gezondheidsimpact te willen ingaan. De raad oordeelt dat de omwonenden niet over een wettelijke basis beschikken om in beroep te gaan.

     

De ISVAG-oven in slechte papieren

​

  • September `01: via de krant De Morgen lekt het nieuws dat de bedrijfsrevisor zich onthoudt van de goedkeuring van de jaarrekening 2000 van ISVAG, omwille van een zware schuldenlast (1,7 miljard). Oplijsting kostenplaatje dat hiervoor zorgde:

    • jaarlijks exploitatie verlies: 110 miljoen Bfr in 1999, 80 miljoen Bfr in 2000

    • inzet van externe deskundigen van ovenbouwer Seghers B.T.: 123 miljoen Bfr in 2000 (bovenop eigen personeelskost van 60 miljoen)

    • bijstoken van aardgas om onder de wettelijke normen te kunnen blijven: 24 miljoen Bfr
       

  • December ‘01: de gemeente Boom, ISVAG-vennoot, kondigt het ontslag aan van 12 personeelsleden, wegens de onzekere financiële situatie.
     

  • April ‘02: uit een nieuw artikel van De Morgen blijkt dat de bedrijfsrevisor van ISVAG zich nogmaals heeft onthouden van de goedkeuring van de ISVAG-jaarrekening 2001. ISVAG blijkt opnieuw een zwaar exploitatieverlies te hebben (100 miljoen Bfr). Opnieuw blijken de personeelskosten voor de verloning van deskundigen van ovenbouwer Seghers B.T. erg hoog te liggen.
     

  • September ‘02: Het parket (Openbaar Ministerie) eist de faling van ovenbouwer Seghers B.T. De rechtbank staat Seghers B.T. een gerechtelijk akkoord toe, waardoor de ovenbouwer beschermd is tegen schuldeisers voor enkele weken. Seghers B.T. gaat failliet, maar de oventechnologie krijgt doorstart via het bedrijf Keppel-Seghers

​

​

​

2002-2010: Schadebeperking

 

Charme-offensief door ISVAG

​

  • 2002: ISVAG start onder leiding van voorzitter Heylen een charme- en communicatie-offensief waarvoor ze de professionele hulp inroepen van het PR-bedrijf MindShake. Doel hiervan is afvalverbranding temidden van een woonomgeving verteerbaar te maken voor de omwonenden, waarbij ze bijzonder doordachte tactieken inzetten:

    • de bouw van een bezoekerscentrum, waar de vele bezoekers met koffie en koeken warm worden onthaald

    • het bewerken van “moeilijke” doelgroepen, zoals milieuraden, gemeenteraden,...

    • de opstart van periodiek overleg met het actiecomité, dat wordt zoet gehouden met de belofte van de bouw van een veel grotere  afvaloven op de stedelijke site Hooge Maey tegen het jaar 2011 (naar Amsterdams voorbeeld), inclusief een plaatsbezoek aan deze oven

    • de sponsoring van evenementen in de Neerlandwijk

    • de opstart van een website, waarvan het “glazen huis-vlaggenschip” de online-weergave is van de emissie-resultaten van de beide ovenlijnen en de overige items doordrongen zijn van eufemismen.
       

  • Mei ‘02: minister Dua organiseert een rondetafelconferentie in Wilrijk. Aanwezig zijn de ISVAG-vennoten, de provincie, het gewest en omwonenden. Ze bereiken samen een consensus over de vervroegde stopzetting van de verbrandingsoven.
    Onder leiding van de professoren Umans (LUC) en Hens (VUB) start onmiddellijk het overleg dat in de tweede helft van 2002 moet uitmonden in een concreet voorstel rond de vervroegde stopzetting (vermoedelijk in 2007) van de afvalverbranding en de herbestemming van de ISVAG-site naar een alternatieve afvalverwerkingsactiviteit.
     

  • Oktober 2005: de intercommunale IGEAN treedt toe tot ISVAG en verwerft iets minder dan de helft van de aandelen. IGEAN vormt binnen ISVAG meteen het zwaarste tegengewicht van de stad Antwerpen. Op dat ogenblik is voorzitter Heylen nog positief gestemd: in een persmededeling (oktober ‘05) stelt hij dat er dankzij de samenwerking met IGEAN een breder draagvlak is om ook na 2011 te kunnen investeren in een nieuwe installatie, die gebouwd moet worden volgens de BBT en op de meest geschikte plek, die zonder enige twijfel niet de ISVAG-site aan de Boomsesteenweg zal zijn. In 2011 loopt de milieuvergunning van ISVAG af.
     

  • Juni 2006: er verschijnt een artikel in het Nieuwsblad waarbij de overschrijding van een rookgas-norm aangeklaagd wordt. Hierop volgt er een persartikel van ISVAG. Voorzitter Heylen verklaart dat hij sinds 2002 de nodige alternatieven onderzoekt voor verbranding op de huidige locatie. En hij is van mening dat de afvalverbranding op de huidige plaats bij het aflopen van de milieuvergunning in 2011 stopgezet moet worden, zoals hij sinds mei 2004 in verschillende krantenartikels heeft verklaard.

     

Nieuwe overschrijdingen

​

  • Oktober ‘06: na de gemeenteraadsverkiezingen sluit het nieuwe stadsbestuur van Antwerpen het “Bestuursakkoord 2007-2013” af, waarin onder punt 354 wordt afgesproken: “Antwerpen wil samen met de partners van ISVAG een nieuwe verwerkingsinstallatie bouwen, ter vervanging van de huidige oven in Wilrijk. Die installatie moet gemakkelijk bereikbaar zijn over het water en per spoor.”
     

  • April ‘08: ISVAG verklaart in Het Laatste Nieuws een plan-MER op te starten dat de mogelijke exploitatie-plaatsen voor een nieuwe verbrandingsoven in kaart moet brengen. De nieuwe locatie moet een “beter economische en ecologisch alternatief” zijn dan de huidige site aan de Boomsesteenweg in Wilrijk, aldus voorzitter Heylen. In afwachting van de nieuwe locatie start ISVAG eveneens een milieu-effectenrapport op voor de verlenging van de huidige vergunning, die immers afloopt op 1 september 2011. Intussen mogen de omwonenden wel op beide oren slapen: ISVAG voldoet aan alle normen, aldus de ISVAG-website.
     

  • Juni ‘08: resultaten van het wettelijk verplichte technisch rapport ISVAG 2007 zijn bekend. Hieruit blijkt dat in 2007 de afgesproken grenswaarden vooral voor stikstofoxiden en voor koolmonoxide vaak overschreden werden, en dat er defecten en frequente onderhoudsinterventies te melden waren.
     

  • Juni 2008: de gemoederen raken verhit in de wijk Neerland naar aanleiding van de uitspraak van ISVAG-bestuurders dat de wijk nog veel langer dan tot 2011 aan de ISVAG-rookgassen zal worden blootgesteld. ISVAG-voorzitter Heylen probeert de wijk te sussen.
     

 

Wederom schokkende resultaten bij Vlaams onderzoek

​

  • Maart ‘05: Vlaams minister van Leefmilieu Kris Peeters antwoordt in de Commissie Leefmilieu op een vraag van Vlaams parlementslid Rudi Daems rond de ISVAG-oven dat “indien uit de resultaten van de Vlaamse biomonitoring-studie zou blijken dat er een serieus probleem is, we de hele zaak opnieuw moeten bekijken, rebus sic stantibus (in gelijkblijvende omstandigheden). Ik hoop dat de studie geen schokkende, negatieve resultaten oplevert.”
     

  • November ‘08: het raakt bekend dat in Vlaanderen slechts 3 van de 10 afvalovens zijn uitgerust om het aangevoerde afval op de aanwezigheid van radioactief materiaal (meestal wordt jodium gedetecteerd, afkomstig van schildklieronderzoek en-behandeling) te detecteren. ISVAG behoort niet tot deze 3 afvalovens.
     

  • In het kader van het grootschalig Vlaamse biomonitorings-onderzoek onderzoekt de groep Vorsers omwonenden van de afvalovens. Zij komen tot de onthutsende vaststelling dat deze mensen significant hogere waarden vertonen voor oxidatieve DNA-schade, DNA-breuken en micronuclei. Van micronuclei is geweten dat hogere waarden geassocieerd zijn aan een hoger kankerrisico (Bonassi – 3. Carcinogenesis 28 / 625-631, 2007). Tevens stellen Decoster et al in een artikel gepubliceerd in Environmental Health (3 juni 2008) het volgende: “Our observations indicate that residence near waste incinerators might be associated with an increase in the risk of cancer.”
     

  • Deze vraag wordt gesteld aan minister-president Peeters in 2009: “Beschouwt u het vastgestelde onweerlegbaar verhoogd kankerrisico bij de omwonenden van afvalovens als een probleem dat voldoende serieus is om de hele zaak opnieuw te bekijken, rebus sic stantibus”?
     

 

Project-MER de vuilbak in

​

  • Oktober ‘08: ISVAG roept het actiecomité rond de tafel. Dit actiecomité bestaat uit een delegatie van de gemeente Aartselaar, de Milieuraad van Aartselaar en Antwerpen.

    • ISVAG kondigt aan dat ze een kennisgevingsdossier zullen indienen voor het project-MER dat tot de hervergunning moet leiden.

    • Daarnaast wordt een locatie-studie in het vooruitzicht gesteld, uit te voeren door het KUL-labo verkeerskunde (Transport & Mobility).

    • Er wordt een studie besteld bij prof. Silvia Lenaerts (UA) die moet bewijzen dat de bijdrage tot de slechte luchtkwaliteit door ISVAG minuscuul is in vergelijking met de verkeerspollutie veroorzaakt door de A12.

    • Er wordt een studie uitbesteed aan de universiteit van Berlijn (Prof. dr.-ir. Quicker), om de actueel best beschikbare afvalverwerkingstechnieken te onderzoeken.

    • Er is niet langer sprake van een plan-MER-onderzoek, wat nochtans de enige waardevolle en wettelijk gewaarborgde methodologie is om tot een objectieve uitspraak te komen over de meest geschikte verwerkingstechniek en –locatie, en waaruit tegelijk had kunnen blijken dat verdere exploitatie op de huidige locatie ongewenst is.
       

  • Uit het kennisgevingsdossier project-MER-ISVAG blijkt dat het ISVAG enkel te doen is om op de huidige plaats opnieuw te worden vergund voor een termijn van 20 jaar. Er worden diverse onjuiste data in het rapport vermeld, om de stelling te staven dat ISVAG aan BBT beantwoordt. Eén voorbeeld hiervan: ISVAG produceert slechts 10% asresten. Officiële cijfers spreken van 25,9% asresten (studie “Inventaris van de Vlaamse afvalverbrandingssector” – VITO/OVAM, september 2006).
     

 

2010 - ?: Het monster komt terug

​

​

De plannen van de voorzitter met ISVAG & Petroleum Zuid

​

  • Op 14 januari 2009 laat ISVAG-voorzitter Philip Heylen in Gazet van Antwerpen noteren “Verbrandingsoven blijft niet tot 2031 in Wilrijk”.
     

  • Als schepen van de stad Antwerpen verklaart de heer Philip Heylen in 2010 “die oven moet hier weg!”. Dit doe hij op een buurtoverleg in Wilrijk rond de verlenging van de milieuvergunning van ISVAG met 10 jaar.
     

  • Op 2 maart 2011 brengt opnieuw Gazet van Antwerpen verslag uit van de confrontatie van ISVAG-voorzitter Heylen in en met de Aartselaarse gemeenteraad. Heylen pleit ditmaal voor het open houden van de oven, maar voor een verkorte termijn van 10 jaar, zoals door ISVAG aangevraagd, om alternatieve oplossingen te onderzoeken. Heylen voegt er nog aan toe dat de oven niet op de juiste plaats staat. “Maar ik kan een dergelijk bedrijf niet onder de arm nemen om elders neer te poten.”
     

  • Op 29 juni 2011 wordt in beroep door het Vlaams Gewest aan ISVAG een milieuvergunning verleend voor een termijn van 10 jaar, die verstrijkt op 18 november 2020.
     

  • ISVAG begint vervolgens een scenario te ontwikkelen en uit te rollen met als doel haar afvalverbrandingsactiviteiten op de huidige locatie definitief te bestendigen door de bouw van een volledig nieuwe, fors grotere afvalverbrandingsoven. Omdat de wetgever het mogelijk heeft gemaakt vergunningen te verlenen voor onbepaalde termijn, zou een dergelijke vergunning betekenen dat de gezondheid van de omwonenden, inwoners van Aartselaar en Wilrijk, voor onbeperkte termijn kan worden ondermijnd.
     

  • Pas op 12 oktober 2016 beslist de Raad van Bestuur van ISVAG officieel om een nieuwe oven te bouwen, gefinancierd met 175 miljoen euro gemeenschapsgeld. Toch werd reeds op 16 december 2015 door ISVAG een Europese aanbesteding gepubliceerd voor de bouw van de nieuwe afvaloven.
     

  • De 175 miljoen euro gemeenschapsgeld die is voorzien voor de bouw van de nieuwe oven, komt rechtstreeks van de inwoners van het ISVAG-werkingsgebied, m.a.w. de Antwerpse belastingbetaler. Daarnaast moeten zij de komende decennia jaar-na-jaar flink wat ophoesten voor de verwerking van het afval bij ISVAG. Dit kost zowat het dubbele van de kost in Nederland én is veel duurder dan elders in Vlaanderen.
     

  • De nieuwe oven wil de restwarmte via een warmtenet koppelen aan de nabijgelegen industriezone Terbekehof. In een tweede fase moet het warmtenet worden uitgerold naar het nieuwe Antwerpse paradepaardje Petroleum Zuid, officieel genoemd Blue Gate Antwerp (BGA). Volgens de BGA-website is dit een brownfield ten zuiden van Antwerpen, dat herontwikkeld wordt tot een hoogwaardig, watergebonden en eco-effectief bedrijventerrein. BGA wordt gerealiseerd door een Publiek Private Samenwerking (PPS) met aan private kant DEME, DEC en Bopro en aan publieke kant ParticipatieMaatschappij Vlaanderen, Waterwegen & Zeekanaal, AG Vespa en Stad Antwerpen / Business & Innovatie.
     

  • De PPS-aanbesteding van Blue Gate wordt toegewezen aan het consortium en ontwikkelaar Blue O'pen. Blue O’pen bestaat uit vastgoedspeler Bopro en DEME. Deze laatste behoort tot de Belgische beursgenoteerde holding Ackermans & van Haaren (AvH).
     

  • De ISVAG-voorzitter Philip Heylen geeft op 1 december 2016 zijn ontslag als schepen van de stad Antwerpen. Diezelfde ISVAG-voorzitter wordt op 1 december 2016 “Business Development Manager” bij Ackermans & Van Haaren.

​

​

Twee parallelle vergunningsprocedures

 

Omgevingsvergunning voor de bestaande verouderde oven

​

  • Eind 2017 dient ISVAG een aanvraag omgevingsvergunning in voor de verlenging van de milieuvergunning voor de bestaande, oude oven, en dit voor onbepaalde termijn. Bijkomend vraagt men de technische infrastructuur aan voor de aanleg van een mini-warmtenet.
     

  • Tijdens het openbaar onderzoek worden meer dan 1.600 bezwaarschriften ingediend door de gemeente Aartselaar, door bezorgde omwonenden, door belanghebbenden en door de Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen.
     

  • Op 29.05.2018 verleent Vlaams minister Schauvliege een vergunning voor een termijn eindigend op 31 december 2025.
     

  • De gemeente Aartselaar en de omwonenden tekenen hiertegen beroep aan bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. De raad geeft de beroepers gelijk en beslist op 19.11.2019 de bestreden vergunning te vernietigen en beveelt tegelijk dat er een nieuwe beslissing moet worden genomen binnen een termijn van 4 maanden.
     

 

Omgevingsvergunning voor een nieuwe, grotere en bij voorbaat verouderde oven

​

  • Medio 2018 vraagt ISVAG een tweede omgevingsvergunning aan, ditmaal om een nieuwe oven te bouwen met een verbrandingscapaciteit van 190.000 ton/jaar, d.i. 40.000 ton meer dan de oude oven.
     

  • Dat ISVAG twee afzonderlijke omgevingsvergunningen aanvraagt voor één en dezelfde activiteit (afvalverbranding) op één en dezelfde locatie (Wilrijk) is op zich opmerkelijk.
     

  • Om de nieuwe oven te kunnen bouwen, is de versmalling van de huidige reservestrook voor leidingen van cruciaal belang. Deze beslissing kan enkel worden gemaakt binnen het RUP Ter Beke Zuid. Dit RUP moet nog worden opgemaakt en goedgekeurd. Op basis van de huidige inzichten en de timing van het RUP Ter Beke Zuid ziet ISVAG blijkbaar geen probleem.
     

  • Tijdens het openbaar onderzoek worden bijna 1.700 bezwaarschriften ingediend door de gemeente Aartselaar, door bezorgde omwonenden, door belanghebbenden en door de Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen.
     

  • Op 27.02.2019 weigert de bevoegde Vlaamse minister deze vergunning omwille van het feit dat de sloop en herbestemming van de site na sloop niet is aangevraagd. De minister gaat ook niet akkoord met het warmtenet en met de onbepaalde termijn die is aangevraagd.
     

  • ISVAG tekent tegen de weigering hoger beroep aan bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. De gemeente en de omwonenden tekenen verzet aan in de beroepsprocedure. De raad beslist, eveneens op 19.11.2019, het hoger beroep van ISVAG te verwerpen om de reden dat er geen enkele zekerheid bestaat dat de oude oven zal verdwijnen nadat de nieuwe oven is gebouwd. Omwille van een verdachte en daarom onaanvaardbare dubbelzinnigheid in de aanvraag, waardoor de rechtszekerheid onderuit wordt gehaald.
     

  • ISVAG doet het officieel voorkomen dat beide arresten niet meer dan een “accident de parcours” zijn. Een futiele formaliteit die eenvoudig recht te zetten is.
     

 

Drie goede alternatieven voor ISVAG

​

  • Intussen heeft de grootste aandeelhouder van ISVAG, de stad Antwerpen, conform het stedelijk bestuursakkoord aanvang juni 2019 een zogenaamde Request for Information (RFI) uitgestuurd, d.i. een bevraging van de markt van afvalverwerkers om een alternatief aan te bieden voor de verwerking van het Antwerpse afval.
     

  • In september 2019 blijkt uit de tussentijdse rapportage van de RFI-begeleider, de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO), dat er door 6 bedrijven alternatieven worden aangeboden.
     

  • Daarop besluit ISVAG begin oktober om een nieuwe vergunningsaanvraag in te dienen voor de nieuwe oven. Uiteraard weet men dat de project-milieueffectrapportage (MER) gedateerd is, maar ISVAG wil zich niet in snelheid laten pakken door de voor haar nefaste RFI-rapportage.
     

  • Begin december 2019 wordt de RFI definitief door VITO opgeleverd. Uit de RFI blijkt dat er finaal 3 voorstellen zijn ingediend, die ten opzichte van ISVAG een beter alternatief vormen qua locatie, qua verwerking, qua warmtenetbevoorrading, qua energetisch rendement en qua vermeden CO2-emissies. Daarmee is meteen bewezen dat de project-MER van ISVAG gedateerd is en faalt in haar conclusie dat er voor ISVAG geen alternatieven bestaan qua locatie en qua uitvoering (verwerking).
     

  • Het bewijs dat de nieuwe ISVAG-vergunningsaanvraag haastwerk is, wordt geleverd door het feit dat de aanvraag tweemaal wordt terug gestuurd wegens onvolledigheid en onontvankelijkheid. Pas begin februari 2020 wordt de aanvraag volledig en ontvankelijk verklaard. Pas dan kan ze effectief in behandeling worden genomen.
     

  • Ondanks formele verzoeken door de raadslieden van de gemeente Aartselaar wordt de RFI officieel niet meteen vrijgegeven. De betrokken stadsdienst handelt hierdoor strijdig met het decreet openbaarheid van bestuur en met het Europese Verdrag van Aarhus. Er wordt onmiddellijk beroep aangetekend bij de bevoegde beroepsinstantie.
     

  • Omdat de gemeente Aartselaar formeel door de Gewestelijke Omgevingsvergunningscommissie om advies werd verzocht, wordt de stad Antwerpen op 12.02.2020 formeel om inzage in alle RFI-documenten verzocht, en dit uiterlijk tegen 01.03.2020.
     

​

​

- deze pagina wordt regelmatig up-to-date gehouden -

​

bottom of page