Met verbazing lazen we het triomfantelijke persbericht van de door ISVAG betaalde intendanten over hun bereikte convenant over de toekomst van ISVAG’s vandaag reeds overbodige, vervuilende restafvalverbrandingsoven.
Overbodig? Absoluut! Want dankzij de reeds gerealiseerde daling van het volume restafval op Vlaams niveau is er voldoende restafvalverbrandingscapaciteit beschikbaar om ISVAG’s verbrandingsoven wiens vergunning reeds meermaals na rechterlijke uitspraken werd ingetrokken, definitief te sluiten. Sterker nog: de daling aan restafval heeft al tot gevolg dat er in Vlaamse afvalverbrandingsovens restafval uit andere gewesten wordt verbrand.
Betekent dit dan dat het restafval uit de Antwerpse gemeenten honderden kilometers ver dient te worden verbrand? Neen, want bijvoorbeeld in de installatie van INDAVER is er niet alleen voldoende capaciteit over, bovendien is er daar een betere captatie van de ongezonde uitstoot dan in de ISVAG-oven.
Het Vlaams restafvalbeleid gaat trouwens sowieso de goede richting uit en mikt tegen einde 2029 op een verdere vermindering met 500.000 kiloton restafval op jaarbasis. (ISVAG’s toegelaten capaciteit volgens de lopende proefvergunning bedraagt 159.000 kiloton op jaarbasis.)
Met deze feiten in het achterhoofd, zien we dan ook weinig reden tot juichen betreffende volgende elementen uit de bereikte convenant:
ISVAG zal nog minstens 10 jaar lang afval mogen blijven verbranden in een bijzonder dichtbevolkt woongebied, met nefaste uitstoot op mens én natuur;
er staat in de convenant geen enkele garantie dat deze termijn ook bindend en dus afdwingbaar is;
er wordt een nieuwe locatiestudie opgezet, die tegen 2027 alle alternatieve locaties, samenwerkingsverbanden en dergelijke meer tegen het licht zal houden, met inbegrip van de huidige locatie;
indien in 2027 de studie concludeert dat er geen alternatief werd gevonden, het convenant niet uitsluit dat de huidige ISVAG-oven en -locatie behouden blijven.
Dat ISVAG blij is met dergelijk convenant dat hen toelaat om verder ongezonde stikstof, koolmonoxide en PFAS de lucht te blijven inblazen, verbaast ons helaas niet. In de reeds bijna 50-jarige bestaansgeschiedenis van ISVAG’s afvalverbrandingsinstallatie werd de schadelijke uitstoot (waaronder.ook dioxines) luidens ISVAG nooit en duidelijk nog steeds niet als problematisch beschouwd.
Vanuit onze bezorgdheid voor een gezond leefmilieu zien we dus weinig heil in dit garantieloos convenant.
Naast de luchtvervuiling draagt de huidige locatie met de dagelijkse aan- en afvoer van tientallen vuilniswagens immers negatief bij tot de slechte verkeersdoorstroming op het reeds verzadigde wegennet. De Vlaamse richtlijnen stellen terecht al langer dat afvalverwerkingsinstallaties qua mobiliteit zowel via de weg als per spoor én per waterweg; bereikbaar dienen te zijn.
Voorts zijn we eveneens sceptisch t.o.v. het door ISVAG te betalen geplande onderzoek naar mogelijk alternatieve locaties. Dergelijk onderzoek werd reeds in het verleden gevoerd en gaf toen al aan dat de huidige locatie behalve op vlak van mobiliteit maar eveneens op vlak van valorisatie van de restwarmte veel slechter scoort dan bijvoorbeeld een installatie in het havengebied waar er voldoende industriële afnemers zijn die 365 dagen per jaar nuttig gebruik zouden kunnen maken van de vrijgekomen restwarmte via een warmtenet. We verwijzen hiervoor bijvoorbeeld naar het eerdere locatieonderzoek dat in 2019 door het VITO op vraag van de stad Antwerpen (ISVAG’s grootste aandeelhouder) werd opgeleverd.
Het huidige rendement van ISVAG’s kleine warmtenet is ondermaats en zou zelfs met de uitbreiding en investeringen die ze in hun recent gelanceerde nieuwe vergunningsaanvraag willen realiseren, ver onder het rendement in een industriële omgeving liggen. Vanuit het perspectief van ISVAG is de greenwashing met hun warmtenet natuurlijk een bijkomend argument om hun afvalverbranding in Wilrijk te bestendigen.
De stelling dat het convenant dus een goed en eerbaar compromis zou zijn, waar de gezondheid van de inwoners van Aartselaar en Wilrijk baat bij zullen hebben, treden wij dus allerminst bij.
Dat de gemeente Aartselaar en BBL zich door het convenant te ondertekenen engageren om zich terug te trekken uit de beroepsprocedures die bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen werden ingediend tegen ISVAG's proefvergunning, valt in die optiek dan ook te betreuren.
Natuurpunt en de omwonenden in het beroep, hebben er samen met de MINAraad wel nog steeds vertrouwen in dat de Raad voor Vergunningsbetwistingen zich niet zal laten beïnvloeden door het feit dat nu enkele partijen afstand doen van het beroepsgeding.
Tegelijkertijd met deze reactie op het overeengekomen convenant doen we als milieuraad dan ook graag meteen een oproep aan alle burgers die een gezonde luchtkwaliteit wél belangrijk vinden om bezwaar in te dienen tegen de nieuwe vergunningsaanvraag van ISVAG via het openbaar onderzoek dat loopt van 13 juli t.e.m. 11 augustus 2024.
Bezwaar indienen kan zowel via het openbaar onderzoek georganiseerd door de stad Antwerpen als via het openbaar onderzoek in de gemeente Aartselaar - voor details zie ook het loket voor vergunningsaanvragen.
Zoals gemeld in het vorige persbericht, kunt u tevens bezwaar indienen via de website van de MINAraad. Het staat u tevens vrij gebruik te maken van (delen van) ons bezwaarschrift.
Commentaires